Ayakkabı İmalatında İzlenen Yol

Her ayakkabının kendi içinde başka bir hikayesi vardır. Bazen derisiyle, bazen rengiyle, bazen dikişlerindeki muntazamlıkla anlatır bize hikayesini... Hiç düşündünüz mü o bayıldığınız, en özel günlerinizde yanınızda olan ayakkabı size nasıl ulaştı? Tasarımdan sonra kağıt üzerinde bir çizimden ibaret olan ayakkabı modeli, hangi aşamalardan geçiyor? Kullanılan deri malzeme doğal olduğundan, her zaman pürüzsüz ve mükemmel bir yüzeye sahip olmayabilir.Bu yüzden hazırlanan derinin her noktasının incelenmesi gerekiyor. Herhangi bir renk değişikliği, doku deformasyonu olan kısımlar belirleniyor. Bu işlemler hiç farkında olmadığımız püf noktalara sahip... Ayakkabının hangi kısmına hangi bölgenin derisinin kullanılacağı ya da derinin kesim yönünün ayakkabıya kazandırdığı esneklik gibi..

Ayakkabı imalatında izlenen yol;
 

1- Ayakkabı numaralarına göre sağ ve sol ayak için ölçüm yapılır ve tahtadan model hazırlanır. Hayvan derisi ya da kumaştan saya denilen üst bölüm ve astar kesilir.

2 -Saya ve astar kısmı kesilerek kıvırma işlemleri yapılır ve bu parçalar birbirine dikilir. İnanılmaz bir el becerisi ve işçilik gerektiren bu aşamada; derilerden kesilen saya ve astar kısımlarının dikişle birleşecek bölgelerinin sağlam olması için her parça tek tek çekiçle dövülür. Böylece kıvırma işlemi gerçekleşmiş olur.

3- Ayakkabı burnuna sertlik veren, topuğuna yumuşaklık veren iç ve dış taban parçaları hazırlanır.

4- Parçalar eklendiğinde oluşan saya kalıbın üzerine gerilerek, iç tabana çivi ile ya da yapıştırılarak kalıplanır. Kalıcı biçim alana kadar kalıpta bekletilir.

5- Farklı yöntemlerle dış taban saya ile birleştirilir.

Bugün, eski yöntemlerle üretim yapan atölyeler varlığını sürdürmektedir. Ne kadar zor olsa da bu sanatı devam ettirmeye çalışan ustalarımız hala mevcut. Doğal dana derisi ile el yapımı örgülerle, usta çırak ruhunu yaşayan ve ayakkabı sanatından hatıraları yaşatan Nevzat Onay gibi.