Doğada, birkaç malzeme ve gerekli kıyafetlerle yapılabilecek sporlar genelde outdoor sporlar olarak bilinir. Bu sporlar sırasında özel ayakkabılar kullanmak gerekebilir. Outdoor ayakkabılar, nispeten kolay, düz arazide birkaç saatten maksimum iki güne kadar süren doğada kısa bir yürüyüşe çıkıldığı zamanlar ya da kolay spor aktiviteleri için tasarlanmış spor ayakkabı kategorisine giren ayakkabılardır.
Doğanın yürüyüş sırasında karşımıza ne gibi zorluklar çıkaracağı konusunda endişelenmeden yürüyüş yapmak için doğru donanıma sahip olmak şarttır. Bu donanımın en başında outdoor ayakkabılar gelmektedir.
Outdoor Ayakkabı Nasıl Üretilir?
Outdoor ayakkabılarda üretim, yürüyüş ve doğa sporlarının şartlarına göre yapılır. Genel olarak, ayakkabılar birkaç parçadan oluşur. Birincisi, tabanın üzerindeki her şeyi ifade eden üst kısımdır. Outdoor ayakkabılarda üst model genel olarak sağlamlaştırılmış tekstil malzemedir.
Outdoor ayakkabılarda üst model:
-ayağın ön koruyuculuğu için burun,
-ayakkabının içine herhangi bir şeyin girmesini önlemek için bir tür sızdırmazlık sağlayan yaka ve dil.
-ayak bileği burkulması riskini en aza indirmek için gövde takviyeli topuk yapısını içerir.
Taban üç katmandan oluşur: zeminle doğrudan temas eden dış taban; ayakla direkt temas eden ve eklenen destekleri üzerinde barındıran iç taban; ikisinin arasına sıkıştırılan ve darbeleri emen orta taban. Orta taban, bazen ekstra sertlik için değişen uzunlukta bir gövde takviyesi ile doldurulur.
Outdoor Ayakkabıda Kullanılan Malzemeler Nelerdir?
Normal ayakkabılar ve outdoor ayakkabılarda kullanılan malzemeler çok fazla fark etmemekle birlikte, outdoor ayakkabılarda sağlamlık ön planda olduğu için malzeme kalitesi değişebilir.
Outdoor ayakkabılarda kullanılan malzemelerin özellikleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:
Deri: esnek, dayanıklı, nefes alabilir, nispeten suya dayanıklı ve su geçirmez olabilir, ayakkabı yapımında en yaygın olarak kullanılan malzemedir. Tam taneli deri özellikle sağlamdır, ancak daha pahalıdır. Bir hayvan postunun daha ince bir kısmından elde edilen deri daha uygun fiyatlı ancak daha az dayanıklı olacaktır. Bu nedenle outdoor ayakkabılarda bu tabakanın kullanılması uzun süreli kullanım için sorun yaratabilir.
İlk bakışta gerçeği andıran ve neredeyse su geçirmez olan sentetik deri eskimez, daha az nefes alır ve güneşe çok fazla maruz kaldığında çatlama eğilimi gösterir. Bununla birlikte, diğer tüm açılardan, pratik olarak deri ile aynı özellikleri paylaşır ve daha az maliyetlidir.
Yürüyüş veya dağcılık botlarında kullanılan plastik, sert olduğu kadar su geçirmezdir. Bu nedenle outdoor ayakkabılarda su geçirmezliği sağlamak için plastik malzemeler kullanılabilir.
Sentetik kumaş, hafiflikleri, düşük maliyetleri veya görece nefes alabilir likleri nedeniyle sıklıkla ayakkabı ve bot yapımında kullanılır. Polyester veya naylon genellikle outdoor ayakkabıların astarları için kullanılırken, polyester en çok ayakkabının içi için tercih edilir. Bununla birlikte, özellikle yürüyüş botları söz konusu olduğunda, bunun yerine derinin kullanıldığı birkaç istisna vardır. Yeni nesil tasarımlar, üst kısımları havalandırmak için değişen boyutlarda naylon veya polyester ağ alanlarına sahiptir.
Kauçuk, su geçirmezliği ile öne çıkar, ancak bu avantajın bir dezavantajı vardır - ısıyı ve nemi ayakkabının içerisinde tutan geçirimsizlik ve sert taban. Ayakkabıların iç kısımlarında bazen nemi emmeye yardımcı olmak için nefes alabilen zarlar bulunur. Outdoor ayakkabılarda bu özellik oldukça önemlidir.
Son olarak, orta tabanlar nispeten ağır olan poliüretandan veya outdoor ayakkabıda tasarım, konfor ve dayanıklılık hedeflenerek oluturulduysa Evazote'den (EVA) yapılabilir.
Outdoor Ayakkabı Tabanları Nasıldır?
Bir outdoor ayakkabının iki temel parçası vardır: esnek olan ve ayağın etrafını saran üst kısım; ve taban. Taban genellikle birkaç katmandan oluşur. İç taban, ayak tabanının hemen altında bulunur ve genellikle oldukça incedir. İç taban, outdoor ayakkabının konforunu arttırmak için özel olarak destekli olabilir.
Orta taban, iç taban ile dış taban arasında yer alır ve bu taban birkaç kat şok emici ve sertleştirici malzemeden oluşabilir. Bu kullanıcının outdoor ayakkabı seçimindeki tercihlerine bağlı olarak değişebilmektedir. Orta tabanın esnek, dayanıklı, hafif, antibakteriyel/antimikrobiyal, emici ve nemin içinden geçmesine izin vermesi gerekir.
Dış taban zeminle temas halindedir. Kauçuk, dayanıklı ve çok yönlü olduğu için outdoor ayakkabı tabanları için en geleneksel malzemedir. Kauçuk farklı formlarda kullanılabilir, ancak esas olarak yüksek oranda sıkıştırılmış kalıplanmış formda veya mikro hücresel formda (MCR) bir üfleme maddesiyle birlikte kullanılır. Doğal kauçuk (NR), PVC'ye kıyasla olağanüstü gerilebilirlik ve mükemmel düşük sıcaklık özelliklerinin yanı sıra kayma, delinme ve kesilmeye karşı üstün dirence sahiptir.
Outdoor Ayakkabının Özellikleri Nelerdir?
Outdoor ayakkabıların hem üretimleri hem de kullanım amaçları nedeniyle diğer ayakkabılardan farklı olarak bazı özellikleri vardır. Bunlar:
-Outdoor ayakkabılar, ayakları spor aktivitesi sırasında korumak ve spor aktivitesini daha rahat geçirmeyi sağlamak için üretilirler. Bu nedenle rahat olmaları ile bilinirler.
-Outdoor ayakkabılar yürüyüş aktivitelerini konforlu kılmak için oldukça hafif olmalılar. -Outdoor ayakkabılarda genellikle kordon, kordon klipsi ve kordon kilidi içeren bir kilitli bağcık bağlama sistemi kullanılır. Bu tür bir sabitleme sistemi, tek çekmeyle sıkma ve kolayca bağcığı sökme işlemi içindir.
-Bu ayakkabılar genellikle Gore-Tex ve eVent gibi su geçirmez-nefes alabilen membranlardan yapılmış astarlara sahiptir.
Outdoor Ayakkabı Kullanmanın Faydaları Nelerdir?
Outdoor ayakkabıların daha hafif ve daha destekleyici bir yapıya sahip olduğu ve bu ayakkabılarda çok fazla esneklik içereren ama sağlam bir taban ve yüksek kesim bilek desteği olduğu söylenebilir. Bu özellikler yürüyüş, koşu, bisiklet, yüzme ve kampçılık gibi açık hava faaliyetleri için idealdir ve bu sporlar sırasında ayakların rahat olması bu ayakkabılarla sağlanabilir.
Outdoor ayakkabılar daha çok spor ayakkabı gibi görünme eğilimindedir, daha hafiftir ve ayakkabının üst kısmı ve tabanı çok daha esnek malzemelerden yapılmıştır. Genellikle tabanın alt kısmında geleneksel spor ayakkabılara göre çok daha belirgin bir desen bulunur.
Bu ayakkabılar sayesinde:
-ayak yaralanmaları ihtimali en aza iner,
-ayak uygun desteğe sahip olur,
-spor sırasında ayak yeterli konfora sahip olur,
-uzun spor sürelerinde şişen ayaklar daha az rahatsız olur.
Uzun Süre Outdoor Ayakkabı Kullanmanın Bir Zararı Var mıdır?
Uzun süre outdoor ayakkabı kullanmanın zararı genellikle ayağın fazla rahata alışması ve spor haricinde sürekli kullanılan outdoor ayakkabının çabuk eskimesi dir. Sürekli giyilen outdoor ayakkabılar, zamanla spora özgü özelliklerini yitirir ve günlük bir ayakkabı haline gelir. Bu durum spor yaparken giyileceği sırada ilk alındığı zamanlardaki verimi göstermeyeceği anlamına gelmektedir.
Outdoor Ayakkabı Hangi Ortamlarda Kullanılır?
Outdoor sporlar doğal ortamlarda ve açık havada yapılan faaliyetleri kapsayan genel bir kavramdır. Bu faaliyetler balık tutma, avcılık, sırt çantasıyla gezme ve ata binmeyi içerebilir, bireysel veya toplu olarak tamamlanabilir. geleneksel örnekleri arasında yürüyüş, kampçılık, dağcılık, bisiklete binme, köpek gezdirme, mağara gezileri, kano, rafting, kaya tırmanışı, koşu, yelken, kayak, paraşütle atlama ve sörf sayılabilir .
Bu sporlar sırasında ve bu sporların yapıldığı ortamlarda outdoor ayakkabılar kullanılabilir.
Trekking için Outdoor Ayakkabı Zorunlu mudur?
Trekking, bir günden fazla süren bir yürüyüş ve açık hava etkinliğidir. Manzarayı keşfetmek ve doğada yer almak için özel olarak yapılan bir yürüyüş şeklidir.
Beklenmedik hava değişikliği, vahşi yaşam, kötü zemin, güneş yanığı, dehidrasyon, sivrisinek, kurtarılamama, irtifa hastalığı gibi risklerden kaçınmak için en kötüsüne hazırlıklı olunmalıdır. Kötü havalarda hayatta kalmak için teçhizat ve kıyafetler oldukça dayanıklı olmalıdır. Bu nedenle trekking gibi aktivitelerde normal ayakkabılar yerine outdoor ayakkabılar tercih edilmelidir.
Outdoor Ayakkabı Sürekli Kullanılmalı mıdır?
Outdoor sporlar, bireylerin açık havada iken fiziksel aktivitede bulunmalarına olanak tanır. Outdoor aktiviteler bireysel veya toplu olarak tamamlanabilir. Ağırlıklı olarak dış mekanlarda veya saha gibi diğer ortamlarda oynanan sporlar, eğlence amaçlı ve rekabet dışı amaçlar için olabilir. Outdoor ayakkabılar bu gibi aktiviteler için özel olarak üretilirler. Dolayısıyla sürekli outdoor sporlar yapılmıyorsa bu tarz ayakkabıları sürekli kullanılması gerekmemektedir.
Outdoor Ayakkabı Günlük Olarak Giyilir mi?
Outdoor ayakkabılar özellikle açık hava yürüyüş etkinlikleri sırasında ayakları ve bilekleri korumak için tasarlanmış ayakkabılardır. Kaliteleri ve dayanıklılıkları bir yürüyüşçünün uzun mesafeleri yaralanmadan yürüme yeteneğini belirleyen bildiğinden, yürüyüş ekipmanlarının en önemli öğelerinden biridir.
Çoğu kişi rahatlıkları nedeniyle outdoor ayakkabıları günlük hayatta da kullanılabilmektedir. Outdoor ayakkabıların günlük olarak giyilemeyceğine dair kesinleşmiş bir kural yoktur. Ancak sportif görünümleri nedeniyle günlük kıyafetlerle uyumlu gözükmedikleri için çoğu kişi outdoor ayakkabıları günlük olarak kullanmayı tercih etmez.
Outdoor Ayakkabı Yazın Giyilir mi?
Günümüzde, insanların yapılacaklar listelerinde yer alan birçok şeyden biri de dışarıyı keşfetmektir. Dışarıda yapılacak outdoor sporlar için ayakkabı seçiminde mevsimin büyük önemi vardır.
Buz gibi soğuk, yağmurlu, sıcak, kuru veya nemli koşullarda yapılacak outdoor sporlar için farklı ayakkabı türleri gerekebilir. Dolayısıyla outdoor ayakkabılar tek bir mevsime göre üretilmemektedir. Hava durumu ve diğer çevresel faktörler, sporun nasıl seçileceğini belirleyecektir. Yaz için nefes alabilen bir file ayakkabı mı yoksa su geçirmez bir outdoor bot mu tercih edileceğine mevsime göre karar verilir.
Suya girip çıkılacaksa, çabuk kuruyan bir ayakkabıya mı yoksa suya dayanıklı bir bota mı sahip olmanın daha önemli olduğunu düşünmeniz gerekir.
Outdoor Ayakkabı Kimler İçin Uygundur?
Outdoor sporlar (outdoor recreation); sporu yapan ve doğa arasında etkileşim yaratabilen, spora yatkın olsun olmasın herkesin kendi fiziksel ve ruhsal isteği doğrultusunda yapılan serbest etkinlikleri tanımlar. Dolayısıyla outdoor sporları yapan herkes outdoor ayakkabıları giyebilir.
Outdoor ayakkabıların uygunluğu için herhangi bir kriter bulunmamaktadır.
Çocuklar için Outdoor Ayakkabı Seçenekleri Var mıdır?
Çoğu aile basit ve fazla yorucu olmayan outdoor aktivitelerine çocuklarını da dahil eder. Bu durumda çocukların da yetişkinler için üretilmiş outdoor ayakkabılar gibi ayakkabılara ihtiyacı vardır.
Outdoor ayakkabı türünde yetişkinler için olduğu gibi çocuklar için de ayakkabılar mevcuttur. Çocuklar için üretilmiş outdoor ayakkabılarla yetişkinler için üretilenler arasında numara dışında neredeyse hiçbir fark yoktur. Küçük detaylar tasarım alanında ortaya çıkabilir.
Outdoor Ayakkabı Suya Dayanıklı mıdır?
Outdoor ayakkabılar yapılacak outdoor sporuna göre değişir ve çeşitlenir. Dolayısıyla her outdoor türündeki ayakkabı su geçirmezdir denemez. Daha zor olan outdoor sporlar için üretilen ayakkabılar ekstra su geçirmezlik özelliğine sahip olabilir. Ancak basit bir yürüyüş aktivitesi için üretilen outdoor ayakkabının su geçirmezlik özelliği olmayabilir.
Eğer su geçirmez bir outdoor ayakkabısı isteniyorsa bunun için mümkün olduğunca az dikişli bir outdoor ayakkabı bakılmalıdır. Kusursuz, tekstil içermeyen ve daha az dikişli tasarımlar su sızmasını engeller.
Outdoor Ayakkabı Yırtılmaya Karşı Dayanıklı mıdır?
Her türlü outdoor aktivitesi için farklı outdoor ayakkabısı mevcuttur. Ancak outdoor ayakkabılarda ortak olan konu, bu tür ayakkabıların üst yüzünün sağlamlığına dikkat edilerek üretilmesidir. Bu tür ayakkabılar ayakların kuru tutulması ve dış etkenlerden korunması için uzun ömürlü ve sağlam deri dış yüzeye ve su geçirmez, nefes alabilen bir zara sahiptirler. Antimikrobiyal file astar, bu ayakkabıları kokuya dayanıklı ve nefes alabilir hale getirirken aynı zamanda dışarıdan gelecek darbelere karşı da oldukça dayanıklı hale getirir.
Outdoor Ayakkabı Nasıl Temizlenir?
Outdoor ayakkabıların ömrünü uzatmak için kirlendikçe temizlemek önemlidir. Kir ve yapışmış çamur deriyi zamanından önce kurutabilir ve ayakkabılarınızın liflerini aşındırarak daha hızlı yıpranmasına neden olabilir.
Tüm kir parçalarını silkelenir veya fırçalanır. Çatlaklardaki kirlere girmesine yardımcı olması için sert kıllı bir fırça kullanılır. Ayakkabı bağları çıkarılır. Bu, dili daha etkili bir şekilde temizlemenize yardımcı olacaktır. Bağcıkları da yıkayabilirsiniz.
Ayakkabı kağıt havlu veya el havlusu ile doldurulmalıdır. Bu, yıkama sırasında ayakkabıya girebilecek fazla suyu emecek ve böylece ayakkabılar daha sonra daha hızlı kuruyacaktır.
Ayakkabıları su ile tüm kalıntılardan arındırın. Ayakkabıları yıkamak için özel temizleme jelleri kullanabilirsiniz. Bu jeller kirlerin çıkarılmasına yardımcı olacak ve ayakkabıları herhangi bir su yalıtımı için hazırlayacaktır. Ayakkabı jelle temizledikten sonra durulayıp kurumaya bırakılabilir.
Outdoor Ayakkabı Seçerken Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Outdoor ayakkabı seçiminde önemli olan hangi spor türüne göre hangi ayakkabının uygun olduğudur. Bu temel kural dışında outdoor ayakkabı seçerken üç şeye dikkat edilmesi gerekiyor:
1. Ayaklar, yürürken hareket etmeyecek kadar sıkı olmalıdır, ancak yine de ayak parmakları ayakkabının önüne dokunmadan kıpırdatma bilmelidir. Ayakların sıcakta şiştiğini ve spora daha fazla zaman ve çaba harcadıkça, ayak parmaklarının ön tarafta bu şişlikler için yeterli alan olması gerektiği unutulmamalı, aksi takdirde ayak tırnakları altında kabarcık ve morarma riskiyle karşı karşıya kalırsınız.
Bu nedenle yürüyüş ayakkabılarını ayaklarınızın en geniş olacağı günün ikinci yarısında deneyin.
2. Ayak parmaklarınızı ayakkabının önüne doğru ittiğinizde, iki parmağınızı aşil tendonunun her iki yanından aşağı kaydırabilmeniz gerekir.
3. Bu ayakkabılarla yürürken topuğunuz kalkmamalıdır.
Outdoor Ayakkabıya Benzer Diğer Ayakkabı Türleri Nelerdir?
Outdoor sporlar liste edilemeyecek kadar çoktur. bunların bazıları en bilinenleri doğa yürüyüşü, kano, kanyoning, tırmanma, bisiklet sürme, balık tutma, golf, binicilik, off road motor sporları, uçurtma sörfü, dalış, koşu olarak sıralanabilir.
Bu spor dalları için farklı farklı outdoor ayakkabıları kullanılır. Outdoor sporlar için üretilen ayakkabılar içinde en bilinenleri trekking, hiking, trail, running ve walking ayakkabılarıdır.
-Trekking ayakkabıları: Trekking doğada, genelde gruplar halinde yapılan, hafif tempolu sportif yürüyüşlerdir. Bu spor türüne uygun yapılan ayakkabılara trekking ayakkabıları denir.
-Hiking ayakkabıları: Hiking zorlu, engebeli ve uzun patika yollarda yürümeyi ifade eden bir spordur. bu spora için uygun ayakkabı ve botlar hiking ayakkabıları olarak bilinir.
-Running ayakkabıları: Koşmak, insanların yaya olarak hızla hareket etmelerini sağlayan bir karasal hareket yöntemidir. Koşu, tüm ayakların yerden yüksekte olduğu bir hava aşaması ile karakterize edilen bir yürüyüş ve spor türüdür. Bu spor için özel üretilmiş ayakkabılara running ayakkabıları denir.
-Walking ayakkabıları: Yürüme genellikle koşma ve diğer yürüyüşlerden daha yavaştır. Yürüme, vücudun her adımda katı uzuv veya uzuvların üzerinden atladığı 'ters sarkaç' yürüyüşü ile tanımlanır. Çoğu insan, ağırlıklı olarak kentsel modern dünyada bir aktivite olarak yürümeyi tercih eder ve bu, en iyi egzersiz biçimlerinden biridir . Bazıları için yürüyüş, doğanın ve açık havanın tadını çıkarmanın bir yoludur; ve diğerleri için fiziksel, sportif ve dayanıklılık yönü daha önemlidir. Yürüyüşü bir spor ya da aktivite olarak yapan kişiler için özel ayakkabılar bulunur. Bu ayakkabılara genel olarak walking ayakkabıları denebilir.